Tỉnh Đắk Lắk hiện bước vào những tháng "cao điểm" của mùa khô, nắng hạn kéo dài, mực nước ngầm sụt giảm. Không chỉ thiếu nước tưới cho cây trồng, nhiều địa phương trong tỉnh đang đối mặt với tình trạng thiếu nước sinh hoạt nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất của người dân. Chị Trương Thị Thúy Tình, thôn Trung, xã Ia Lốp, H. Ea Súp cho biết, nhiều năm liền gia đình chị vẫn sử dụng nguồn nước giếng khoan từ độ sâu 45m để phục vụ sinh hoạt, tưới nước cho cây trồng. Thế nhưng, từ đầu năm 2019 đến nay, giếng khoan của gia đình đã cạn kiệt, không thể bơm tưới, sinh hoạt được nên đành bỏ không. Gia đình tiếp tục bỏ kinh phí 18 triệu đồng khoan thêm một giếng khoan mới sâu 90m nhưng nguồn nước từ giếng khoan mới này cũng không ổn định, khi mới bơm mạch nước nhiều nhưng sau 30 phút nước giếng dần cạn nên rất lo lắng không biết có đủ nước để sinh hoạt, sản xuất qua mùa khô này không.

Theo ông Nguyễn Văn Đông, Chủ tịch UBND H. Ea Súp, do nắng nóng kéo dài, mưa đến muộn so với các năm trước nên đến thời điểm này, toàn huyện có 1.234 hộ dân tại các xã Ja Lốp, Ia R'vê, Ea Rốk, Cư Kbang, Ya T'Mốt thiếu nước sinh hoạt. Đa số các hộ thiếu nước sinh hoạt đều sử dụng giếng đào, nước suối, sống ở vùng khan hiếm về nguồn nước. Một số hộ có giếng khoan nhưng đã cạn kiệt do mực nước ngầm xuống quá thấp. Trước tình trạng này, huyện Ea Súp đã chỉ đạo các địa phương rà soát, sửa chữa các công trình cấp nước hư hỏng, khơi sâu giếng đào, tăng cường tích trữ, tiết kiệm nước. H.Ea Súp trích kinh phí từ nguồn dự phòng tạm ứng cho các xã rà soát, khoan giếng, xây bể chứa cấp nước sinh hoạt tập trung cho người dân. Huyện chỉ đạo các địa phương chủ động phương án cấp nước lưu động bằng xe bồn, hỗ trợ người dân vùng sâu, khan hiếm về nguồn nước.

Không riêng tại H. Ea Súp, tình trạng khô hạn kéo dài cũng khiến hàng ngàn hộ dân tại các huyện Ea H'leo, Krông Bông, Buôn Đôn và TP Buôn Ma Thuột "đói" nước sinh hoạt. Gia đình ông Ma Yin, buôn Kdun, xã Cư Êbur, TP Buôn Ma Thuột có giếng đào sâu 30m, cấp nước sinh hoạt cho gia đình và các hộ dân lân cận nhưng cũng cạn trơ đáy 10 ngày nay. Để tìm kiếm nguồn nước ngầm phục vụ sinh hoạt gia đình, tưới nước cho cây trồng, ông Ma Yin đã thuê người khoan một giếng sâu 100m, chi phí khoảng 20 triệu đồng. Tuy nhiên, việc khoan giếng cũng rất may rủi, nếu gặp đá bàn thì không tìm được mạch nước ngầm, không chỉ mất tiền, mất công mà còn không có nước. Bà Nguyễn Thị Tuyết, thôn 9, xã Tân Hòa, H. Buôn Đôn cho biết, cứ đến mùa khô, giếng đào của gia đình lại bị cạn kiệt nước. Để có nước sinh hoạt, hằng ngày gia đình bà phải đi mua nước bình về để ăn, uống; nước tắm giặt, cho gia súc uống phải đi 3km mới xin được. Hiện có gần 2.000 hộ dân và 5 điểm trường tại hai xã Tân Hòa và Cư Knia thiếu nước sinh hoạt.

Phòng Nông nghiệp huyện đã đề xuất UBND H.Buôn Đôn trích kinh phí hỗ trợ xây dựng 10 giếng khoan cấp nước sinh hoạt tập trung cho người dân và các trường trên địa bàn. Theo ông Mai Trọng Dũng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk, do tác động của El Nino dự báo hạn hán sẽ tiếp tục gia tăng, đặc biệt trong thời điểm cuối tháng 4-2019, tình trạng thiếu nước cho sản xuất và sinh hoạt có thể xảy ra trên diện rộng ở nhiều vùng trong tỉnh. Để chủ động ứng phó với khô hạn, Sở đề nghị các sở, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về triển khai công tác ứng phó với hạn hán trong vụ sản xuất Đông Xuân năm 2018 - 2019. Đối với các khu vực khan hiếm nguồn nước, công tác chống hạn cần ưu tiên nước phục vụ sinh hoạt, nước uống cho gia súc, gia cầm, nước tưới cho cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao. Các địa phương chủ động bố trí kinh phí hỗ trợ công tác chống hạn, hướng dẫn nhân dân sử dụng nước tiết kiệm, vận động hộ dân, cụm dân cư có giếng khoan chia sẻ nguồn nước đối với các hộ dân, vùng bị thiếu nước; cần có giải pháp cấp nước sinh hoạt lưu động cho các hộ dân, đặc biệt người dân vùng sâu khan hiếm nguồn nước, bị thiếu nước sinh hoạt.

Tuấn Anh